شتر مرغ

با سلام مجدد اکنون به ادامه مطلب قبل توجه کنید:(تمام مطلب یکجا آورده شده)
سابقه اهلی کردن حیوانات و پرورش آنها توسط انسان به منظور استفاده از فرآورده هایشان قدمت چندین هزار ساله دارد. بخش مهمی از این تولیدات به مصرف تغذیه انسان می رسد و تغذیه از بدو خلقت آدمی تاکنون مهمترین مسئله زندگی را تشکیل داده است. یکی از مهمترین جنبه های تامین موادغذایی، برآورده ساختن نیاز انسان به مواد پروتئینی است که بخش اعظم آن را پروتئین حیوانی تشکیل می دهد. با توجه به افزایش انفجارگونه جمعیت جهانی طی چند سال اخیر و محدودیت های اقلیمی و کشاورزی در نقاط مختلف دنیا، نیاز به جنبه های جدید و کارآمدتر علم دامپروری جهت برآوردن احتیاجات روزافزون پروتئینی این جمعیت عظیم بیش از پیش احساس می شود. در این راستا و به منظور افزایش راندمان صنعت دامپروری، توسعه صنعت نوین پرورش شترمرغ اقدامی مناسب و بجا به نظر می رسد.

از حدود یکصد و پنجاه سال پیش پرورش شترمرغ با هدف بهره گیری از فرآورده های آن و به دلیل ویژگی های خاص این پرنده، به ویژه در قاره آفریقا مورد توجه بوده است. خصوصیاتی چون: مقاومت زیاد در برابر شرایط اقلیمی گوناگون، ویژگی های تغذیه ای و کیفیت منحصر به فرد محصولات آن از جمله گوشت، چرم و پر سبب شد تا از اوایل دهه نود استقبال شایانی از سوی تولیدکنندگان در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه جهت پرورش و تکثیر شترمرغ در سطح انبوه و به شکل صنعتی به وجود آید. در ایران نیز از حدود سال ۱۳۷۷ در جهت نگه داری و ازدیاد این حیوان اقدام گردید که نتیجه آن صدور بیش از ۲۰۰ فقره موافقت اصولی جهت ایجاد مزارع صنعتی پرورش شترمرغ در سطح کشور تا پایان سال ۱۳۸۲ است.

شترمرغ دارای محصولاتی فراوان و پرارزش بوده و با داشتن راندمان اقتصادی بالا و سازگاری با شرایط نامساعد بیابانی به شدت مورد توجه قرار گرفته است به گونه ای که بسیاری از صاحب نظران و کارشناسان از شترمرغ به عنوان دام آینده در بسیاری از مناطق نام می برند. شترمرغ ها عمری طولانی دارند که اغلب به ۵۰ تا ۶۰ سال می رسد و در صورت مدیریت صحیح تا ۴۰ سال تولید اقتصادی و کاملاً مقرون به صرفه خواهند داشت که تضمین کننده سود بسیار عالی و درازمدت برای پرورش دهندگان آنها است. یک مقایسه ساده در مورد اختلاف میان مقادیر کمی محصولات تولید شده توسط گاو و شترمرغ که در جدول ۱ ارائه گردیده است (صرف نظر از کیفیت این محصولات) می تواند تفاوتی چشمگیر و قابل تامل را آشکار سازد که توجیه کننده گوشه ای از سود سرشار حاصل از پرورش این حیوان و حتی جایگزین کردن آن با سایر دام ها است. شایان ذکر است که اطلاعات مندرج در جدول مذکور حاصل تولید حیوان و فرزندانش در مدت مورد نظر است.

یکی از خصوصیات مهم و با ارزش شترمرغ های بالغ مقاومت آنها در مقابل نوسانات دمایی و نیز افزایش شدید دمای محیط است و این حیوانات، دامنه حرارتی بین ۱۵ _ تا ۵۶+ درجه سانتی گراد را به راحتی و بدون ایجاد مشکلی تحمل می نمایند. به همین علت نگهداری آنها بسیار آسان بوده و نیاز به امکانات و تاسیسات خاصی ندارد. این حیوان به دلیل دارا بودن خصوصیات بدنی ویژه مصرف آب ناچیز دارد. به همین دلیل تامین آب آشامیدنی یک واحد پرورش شترمرغ که در منطقه کم آب و یا بیابانی واقع شده است به وسیله تانکر مقرون به صرفه است.

همچنین با توجه به توانایی های این پرنده درخصوص استفاده از علوفه خشک  نیازی به زمین کشاورزی و علوفه کاری سالیانه (مانند آنچه در مورد گاوداری های صنعتی مورد نیاز است) نیست و از زمین های بایر و لم یزرع بیابانی هم (به شرط هموار بودن) می توان جهت پرورش شترمرغ استفاده کرد. اساساً این حیوان مناطق نیمه خشک همراه با علفزارهای کوتاه و پوشش گیاهی محدود را به مناطق مرطوب و بارانی با علفزار های متراکم ترجیح می دهد.

با توجه به موارد فوق و در نظر گرفتن این نکته که حدود ۷۰ درصد وسعت ایران را مناطق بیابانی، زمین های پست و اراضی لم یزرع تشکیل می دهد، می توان نتیجه گرفت که شرایط اقلیمی و جغرافیایی حاکم بر کشور ما زمینه بسیار مناسبی را برای ایجاد و گسترش صنعت پرورش شترمرغ در اکثر نقاط کشور فراهم آورده است و با اتخاذ تدابیر صحیح و تصمیمات مناسب، می توان نهایت بهره برداری را از این شرایط ایده آل به عمل آورد و حتی زمینه را برای صادرات فرآورده های حاصل از این حیوان به کشورهای اروپایی و حوزه خلیج فارس که متقاضیان عمده این محصولات هستند، فراهم کرد.

شترمرغ بزرگ ترین پرنده در دنیا است که به علت داشتن بدن بزرگ و نیز بال های رشد نیافته توانایی پرواز ندارد. زیستگاه اصلی این حیوان مناطق خشک و بی آب و علف آفریقا است. در گذشته های دور قسمت هایی از جنوب غربی آسیا مانند فلسطین، ایران و صحرای عربستان نیز زیستگاه شترمرغ بوده اند. وزن این حیوان در نژادهای بزرگ حداکثر ۲۰۰ کیلوگرم و در نژادهای متوسط ۱۱۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم و بلندای قامت آن بر حدود ۳ متر بالغ می شود. تخم  شترمرغ نیز در نوع خود بزرگ ترین تخم در دنیا است و وزن آن تا ۲۲۰۰ گرم و به ندرت ۲۳۰۰ گرم می رسد. این پرنده در شرایط مناسب سالانه بیش از ۵۰ و حتی بیش از ۱۰۰ تخم می گذارد. ضخامت پوسته تخم ۲ الی ۳ میلی متر و استحکام آن بسیار بالا است، به طوری که یک انسان بالغ می تواند به روی آن بایستد بدون اینکه پوسته آسیبی ببیند.

تخم ها ی شترمرغ برای مصارفی غیر از جوجه کشی نیز می تواند به کار برود (البته این کار در حال حاضر در ایران مقرون به صرفه نیست). تخم شترمرغ از نظر طعم شبیه به تخم مرغ بوده و به همان روش های متداول طبخ می شود. گفته می شود تخم شترمرغ نسبت به تخم مرغ دارای خواص غذایی بیشتری است به طوری که مصریان باستان از تخم های این حیوان برای مصارف دارویی استفاده می کردند. عسلی شدن تخم شترمرغ تقریباً ۴۵ دقیقه و سفت شدن آن به یک ساعت و نیم زمان نیاز دارد. با یک تخم شترمرغ می توان از یک دو جین مهمان به وسیله خاگینه پذیرایی کرد. تخم این حیوان کاربردهای دیگری نیز دارد: نقاشی و یا حکاکی روی پوسته تخم ها آنها را به اشیاء تزئینی و حتی هنری بسیار جذاب تبدیل می نمایند.

گوشت شترمرغ در گروه گوشت های قرمز طبقه بندی می شود و مزه آن شبیه به گوشت گوساله است. با وجود این، به طور چشمگیری ترد بوده و یکی از کم چربی ترین و سالم ترین نمونه های گوشت قرمز در دسترس است. یکی از نکات بسیار جالب در مورد این نوع گوشت قرمز این است که کلسترول آن حتی از گوشت مرغ هم پایین تر است. با توجه به جدول ۲ ویژگی های گوشت استثنایی در مقایسه با گوشت برخی از حیوانات و پرندگان ذکر گردیده است.

خصوصیات منحصر به فرد گوشت شترمرغ سبب شده است بسیاری از کسانی که به علت بیماری از مصرف گوشت قرمز محروم و یا محدود شده اند با خیال آسوده آن  را با مشورت پزشک خود مصرف نمایند.


چرم شترمرغ امروزه به عنوان باارزش ترین محصول این حیوان مورد توجه است به طوری که با توجه به بررسی های به عمل آمده در سال ۱۹۹۲ بیش از ۶۰ درصد درآمد حاصل از فروش تولیدات شترمرغ در آفریقای جنوبی، از محل فروش پوست و چرم این حیوان بوده است.

از پوست شترمرغ چرمی با کیفیت بالا و قابل قیاس با چرم تمساح به دست می آید. چرم این پرنده معمولاً نازک و بسیار قابل انعطاف بوده و وجه تشخیص آن وجود نقاط مربوط به فولیکول های ساقه پر بر روی سطح آن است. این چرم دوام بسیار زیادی داشته و نسبت به چرم تمساح از مقاومت بیشتری در مقابل آب برخوردار است. این محصول یکی از لوکس ترین و مرغوب ترین محصولات چرمی دنیاست که از نظر شکل ظاهری منحصر به فرد و بی رقیب است. نوع دیگر چرم تولید شده از شترمرغ چرم پوست ساق پای حیوان است. این چرم از صفحات فلس مانندی که شبیه به پوست خزندگان است تشکیل شده که زیبایی آن  را دوچندان کرده است.

از دیگر محصولات تولید شده توسط شترمرغ می توان به پرهای آن اشاره کرد. هر شترمرغ تقریباً ۲۴ شاه پر بزرگ و زیبا روی بال خود دارد که پس از رسیدن به سن بلوغ و در شرایط آب و هوایی مساعد می توان هر ۸ ماه یکبار آنها را چید. این پرها غالباً برای تزئین لباس های مد روز و دکوراسیون به خصوص در صحنه های تئاتر استفاده می شود. در ایران از این پرها در مراسم مذهبی محرم و برای تزئین علامت، به فرم های ساده یا رنگ آمیزی شده استفاده می کنند و همه ساله تقاضای فراوانی برای این محصول وجود دارد. پرهای دیگر که از کیفیت پایین تری برخوردارند به دلیل داشتن خواص الکترواستاتیک (جذب ذرات ریز به وسیله الکتریسیته ساکن) در ساخت گردگیر های طبیعی کاربرد دارد.

شترمرغ های بالغ در ناحیه زیر شکم خود دارای لایه ای ضخیم از چربی هستند که نقش سپر حرارتی، محافظ فیزیکی و منبع ذخیره انرژی را برای آنها ایفا می کند. چربی تشکیل دهنده این لایه به علت داشتن خاصیت جذب سریع توسط پوست انسان و نیز افزایش سرعت ترمیم پوست در ترکیب برخی از کرم های آرایشی، شامپوهای گران قیمت و نیز تعدادی از پمادهای سوختگی و دارو به کار می رود و مشتریان خاص خود را در بازارهای جهانی دارا است.

در بعضی از نقاط دنیا، از ژلاتین استخراج شده از استخوان شترمرغ در ساخت جداره کپسول های دارویی استفاده می شود.



در برخی منابع از امکان پیوند قرنیه چشم و حتی تاندون های پای شترمرغ به انسان نام برده شده است که گزارش مستدلی از این مورد وجود ندارد و نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه است.

همان طور که ملاحظه شد خصوصیاتی چون سرعت و تیراژ بالا در تولیدمثل، ویژگی های منحصر به فرد محصولات تولید شده و نیز سازگاری با شرایط سخت آب و هوایی، شترمرغ را حیوانی بسیار سودمند با راندمان تولید بالا مبدل ساخته است و آن  را نسبت به سایر دام های پرورشی، کاملاً متمایز نموده است.

با توجه به موارد فوق در راستای افزایش بازدهی صنعت دامپروری و کاهش نیاز سالیانه به واردات گوشت قرمز از خارج این صنعت نوظهور و سودآور نیازمند توجه بیشتر مسئولان در زمینه های زیر است:

۱) ایجاد تسهیلات به منظور احداث و راه اندازی مزارع صنعتی پرورش شترمرغ در سراسر کشور با هدف تولید انبوه و کاهش قیمت تمام شده برای تولیدکننده. در نتیجه این فرآیند، فرآورده های شترمرغ به طور انبوه تولید شده، در سطح جامعه عرضه گردیده و در دسترس عموم قرار خواهند گرفت.

۲) ایجاد صنایع تبدیلی و جانبی مورد نیاز از جمله کشتارگاه صنعتی ویژه شترمرغ، کارخانه فرآوری چرم و...

۳) ایجاد بسترهای مناسب جهت تحقیق و پژوهش در زمینه های مختلف پرورش و بیماری های شترمرغ به منظور افزایش کارآیی و نیز توسعه این جنبه نوین و پر سود صنعت دامپروری.

۴) اطلاع رسانی مناسب در مورد این حیوان، محصولات آن و ویژگی های آنها از سوی رسانه های جمعی، مانند تلویزیون و روزنامه ها به منظور فرهنگ سازی و ارتقای سطح اطلاعات جامعه در این خصوص. همچنین ایجاد علاقه و انگیزه در مردم جهت مصرف این محصولات.

شترمرغ

سابقه اهلی کردن حیوانات و پرورش آنها توسط انسان به منظور استفاده از فرآورده هایشان قدمت چندین هزار ساله دارد. بخش مهمی از این تولیدات به مصرف تغذیه انسان می رسد و تغذیه از بدو خلقت آدمی تاکنون مهمترین مسئله زندگی را تشکیل داده است. یکی از مهمترین جنبه های تامین موادغذایی، برآورده ساختن نیاز انسان به مواد پروتئینی است که بخش اعظم آن را پروتئین حیوانی تشکیل می دهد. با توجه به افزایش انفجارگونه جمعیت جهانی طی چند سال اخیر و محدودیت های اقلیمی و کشاورزی در نقاط مختلف دنیا، نیاز به جنبه های جدید و کارآمدتر علم دامپروری جهت برآوردن احتیاجات روزافزون پروتئینی این جمعیت عظیم بیش از پیش احساس می شود. در این راستا و به منظور افزایش راندمان صنعت دامپروری، توسعه صنعت نوین پرورش شترمرغ اقدامی مناسب و بجا به نظر می رسد.

از حدود یکصد و پنجاه سال پیش پرورش شترمرغ با هدف بهره گیری از فرآورده های آن و به دلیل ویژگی های خاص این پرنده، به ویژه در قاره آفریقا مورد توجه بوده است. خصوصیاتی چون: مقاومت زیاد در برابر شرایط اقلیمی گوناگون، ویژگی های تغذیه ای و کیفیت منحصر به فرد محصولات آن از جمله گوشت، چرم و پر سبب شد تا از اوایل دهه نود استقبال شایانی از سوی تولیدکنندگان در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه جهت پرورش و تکثیر شترمرغ در سطح انبوه و به شکل صنعتی به وجود آید. در ایران نیز از حدود سال ۱۳۷۷ در جهت نگه داری و ازدیاد این حیوان اقدام گردید که نتیجه آن صدور بیش از ۲۰۰ فقره موافقت اصولی جهت ایجاد مزارع صنعتی پرورش شترمرغ در سطح کشور تا پایان سال ۱۳۸۲ است.

شترمرغ دارای محصولاتی فراوان و پرارزش بوده و با داشتن راندمان اقتصادی بالا و سازگاری با شرایط نامساعد بیابانی به شدت مورد توجه قرار گرفته است به گونه ای که بسیاری از صاحب نظران و کارشناسان از شترمرغ به عنوان دام آینده در بسیاری از مناطق نام می برند. شترمرغ ها عمری طولانی دارند که اغلب به ۵۰ تا ۶۰ سال می رسد و در صورت مدیریت صحیح تا ۴۰ سال تولید اقتصادی و کاملاً مقرون به صرفه خواهند داشت که تضمین کننده سود بسیار عالی و درازمدت برای پرورش دهندگان آنها است. یک مقایسه ساده در مورد اختلاف میان مقادیر کمی محصولات تولید شده توسط گاو و شترمرغ که در جدول ۱ ارائه گردیده است (صرف نظر از کیفیت این محصولات) می تواند تفاوتی چشمگیر و قابل تامل را آشکار سازد که توجیه کننده گوشه ای از سود سرشار حاصل از پرورش این حیوان و حتی جایگزین کردن آن با سایر دام ها است. شایان ذکر است که اطلاعات مندرج در جدول مذکور حاصل تولید حیوان و فرزندانش در مدت مورد نظر است.

یکی از خصوصیات مهم و با ارزش شترمرغ های بالغ مقاومت آنها در مقابل نوسانات دمایی و نیز افزایش شدید دمای محیط است و این حیوانات، دامنه حرارتی بین ۱۵ _ تا ۵۶+ درجه سانتی گراد را به راحتی و بدون ایجاد مشکلی تحمل می نمایند. به همین علت نگهداری آنها بسیار آسان بوده و نیاز به امکانات و تاسیسات خاصی ندارد. این حیوان به دلیل دارا بودن خصوصیات بدنی ویژه مصرف آب ناچیز دارد. به همین دلیل تامین آب آشامیدنی یک واحد پرورش شترمرغ که در منطقه کم آب و یا بیابانی واقع شده است به وسیله تانکر مقرون به صرفه است.

همچنین با توجه به توانایی های این پرنده درخصوص استفاده از علوفه خشک  نیازی به زمین کشاورزی و علوفه کاری سالیانه (مانند آنچه در مورد گاوداری های صنعتی مورد نیاز است) نیست و از زمین های بایر و لم یزرع بیابانی هم (به شرط هموار بودن) می توان جهت پرورش شترمرغ استفاده کرد. اساساً این حیوان مناطق نیمه خشک همراه با علفزارهای کوتاه و پوشش گیاهی محدود را به مناطق مرطوب و بارانی با علفزار های متراکم ترجیح می دهد.

با توجه به موارد فوق و در نظر گرفتن این نکته که حدود ۷۰ درصد وسعت ایران را مناطق بیابانی، زمین های پست و اراضی لم یزرع تشکیل می دهد، می توان نتیجه گرفت که شرایط اقلیمی و جغرافیایی حاکم بر کشور ما زمینه بسیار مناسبی را برای ایجاد و گسترش صنعت پرورش شترمرغ در اکثر نقاط کشور فراهم آورده است و با اتخاذ تدابیر صحیح و تصمیمات مناسب، می توان نهایت بهره برداری را از این شرایط ایده آل به عمل آورد و حتی زمینه را برای صادرات فرآورده های حاصل از این حیوان به کشورهای اروپایی و حوزه خلیج فارس که متقاضیان عمده این محصولات هستند، فراهم کرد.... ادامه دارد...

بیماری نیوکاسل در شترمرغ

این بیماری اولین بیماری ویروسی است که قبل از سال 1986 در شتر مرغ گزارش شد. ویروس حاد عامل بیماری در تعادی از واگیری ها در گله های شتر مرغ در آفریقای جنوبی جدا شده است.سبب شناسی: تا به حال ویروس های سر و تیپ پارامیکسو ویریده تیپ 1 عوامل مسببه بیماری نیوکاسل در شتر مرغ محسوب می شوند. طبق یک گزارش از کشور دانمارک طی یک دوره قرنطینه 18 قطعه از 77 قطعه شترمرغ و 4 امیو نگهداری شده تلف شدند. مشاهدات درمانگاهی و آسیب شناسی وجود هیچ بیماری قابل انتقالی را در گله نشان ندادند. ضعف های مدیریتی و مشکلات داخلی محل نگهداری در بروز تلفات بسیار مهم قلمداد شدند. سه سویه از پارامیکسو ویروس طیور، سروتیپ 1(APMN1)از روده ها و محتویات روده ای شتر مرغ های مرده در آزمایشگاه جدا شدند. پادتن های مونوکلونال (Monoclonal) موش و تجزیه و تحلیل محل های انحصاری(restriction site) نشان دادند که سه سویه جدا شده غیر قابل تشخیص از یکدیگر بوده و شبیه به ویروس های APMN1 می باشند که در شیوع های معمول بیماری نیوکاسل در صنعت طیور دانمارک وجود دارند.ویروس های سروتیپ پارامیکسو ویروس تیپ 1 یک گروه ویروسی با قرابت نزدیک به یکدیگر می باشند. برخی از ارتباطات سرولوژیکی بین ویروس نیوکاسل و دیگر سروتیپ های پارامیکسو ویروس مشخص شده است که مهمترین آنها در مورد سروتیپ پارامیکسوویروس تیپ 3 می باشد. سال های بسیاری سوش های نیوکاسل و نمونه های جدا شده به عنوان یک گروه ویروسی با تشابه سرولوژیکی در نظر گرفته می شدند. لذا این مطلب اساس روش های واکسیناسیون بکار رفته جهت پیشگیری از وقوع بیماری در اغلب کشورهای جهان بود. به هر حال اخیرا با توسعه روش های دقیق تر سرولوژیکی تنوع پادگنی قابل توجهی بین سویه های مختلف ویروس نیوکاسل مشخص شده است. تفریق و جداسازی انجام یافته در شناخت همه گیری ها با منشا حیوانی (اپیزوتیولوژی) ویروس نیوکاسل مخصوصا در همه گیری وابسته به کبوتر طی دهه 1980 در سراسر دنیا بی نهایت مفید بوده است. در برخوردهای ناگهانی با سویه های ویروس نیوکاسل و جداسازی آنها توانایی این ویروس ها در ایجاد علائم کاملا مشخص و حدت بیماری حتی در همان گونه های میزبان مورد توجه قرار گرفته و بر اساس تولید بیماری در جوجه ها تحت شرایط آزمایشگاهی، ویروس های نیوکاسل در پنج تحت تیپ قرار می گیرند.1- ویروس های ویسروتروپیک و لوژنیک که متعاقب علائم تنفسی و عصبی مرگ و میر بالایی را به وجو می آورند.2- ویروس های ویسروتروپیک و لوژنیک که مشکل بسیار حاد بیماری را با علائم ضایعات مشخص هموراژیک در لوله گوارشی ایجاد می کنند.3- ویروس های مزوژنیک که علائم تنفسی و گاهی عصبی همراه با مرگ و میر پائین را ایجاد می کنند.4- ویروس های لنتوژنیک تنفسی که موجب عفونت تنفسی ملایم یا نا آشکار می شوند.5- ویروس های روده ای بدون علائم مشخص که عفونت روده نا آشکاری را ایجاد می کنند.به هر حال این گروه ها به عنوان راهنما تلقی شده و همواره میزانی از ارتباط دادن بیش از حد وجود داشته و برخی از ویروس ها به سادگی در تحت تیپ خاصی واقع نمی شوند. هر چند مطالعات دقیق و بیشتری در خصوص پرندگان خانواده شتر مرغ مورد نیاز است، لیکن از مطالب گروه بندی فوق در حال حاضر می توان استفاده نمود.همه گیر شناسی:موارد بروز نیوکاسل در شتر مرغ تنها از اسرائیل و بعضی از مناطق آفریقای جنوبی گزارش شده است. در اروپا مواردی از مرگ ومیر در میان شتر مرغ های باغ وحش ها در قرن پانزدهم به این بیماری نسبت داده شده است. در صورت عدم واکسیناسیون گله های شتر مرغ مرگ و میر بالا و زیان اقتصادی شدید در گله های تجاری دیده می شود. در جوجه شترمرغ های 3 تا 4 ماهه میزان مرگ و میر ممکن است تا 80% یا بیشتر نیز برسد. تا به حال بیش از 200 گونه پرنده حساس به عفونت های طبیعی یا تجربی نیوکاسل گزارش شده اند. به نظر می رسد که احتمال دارد برخی از این گونه ها بسیار حساس باشند. برخی از گونه های پرندگان مانند اردک ها و غاز علائم خفیف بیماری را حتی اگر با سویه های بسیار حاد نیوکاسل برای جوجه ها، آلوده شوند، نشان می دهند.طی مطالعاتی که جهت ارزیابی حساسیت شتر مرغ ها نسبت به سویه ولوژنیک اندونزیایی ویروس های بیماری نیوکاسل انجام یافته، مشخص شده است که تمامی شترمرغ هایی که بطور تجربی از راه داخل بینی و دهانی با ویروس نیوکاسل تلقیح شده بودند تیترهای سرمی نشان داده و در نیمی از آنها علائم درمانگاهی ایجاد شد. دفع ویروس از سیستم تنفسی تا پایان دوره 15 روزه آزمون وجود داشت. ویروس تلقیح شده از مغز، نای، ریتین، قلب، کبد، طحال، کلیه ها، روده کوچک، غده شوکی و پیش معده پرندگان آلوده جدا شد. بدین ترتیب حساسیت شتر مرغ ها نسبت به ویروس مشخص گردید.در یک تحقیق دیگر در آفریقای جنوبی که عفونت تجربی نیوکاسل در شتر مرغ های کشتاری واکسینه شده ایجاد شده بود، ویروس حاد نیوکاسل از پرندگان مرده جدا گردید. لیکن ویروس از هیچ عضوی از بدن، عضله(تازه)، عضله(24 ساعت در سرمای حدود صفر درجه نگهداری شده)، دستگاه معدی روده ای، مغز استخوان و سیستم تنفسی جدا نگردید. این تحقیق پیشنهاد می کند که بی نهایت غیر متحمل به نظر می رسد که صنعت بین المللی گوشت شتر مرغ بتواند به عنوان یک مکانیسم جهت انتشار ویروس حاد نیوکاسل از مناطق آندمیک به مناطق غیرآندمیک دنیا عمل کند.علائم بالینی: علائم بالینی مشاهده شده در این بیماری عبارتند از ضعف عمومی همراه با علائم عصبی مزمن، لنگش، گرفتگی عضلات، نوک کمانی شکل و شکل(کجی نوک) و تورم سر. همچنین علائم مننژیت، آنسفالیت و کجی گردن نیز مشاهده شده است.پیشگیری و درمان:استفاده از واکسن کشته پارامیکسوویروس (Kolombovak) به میزان یک سی سی توصیه می شود. این واکسن به جوجه شتر مرغ ها تزریق شده، شش هفته بعد تکرار می شود. سپس هر شش ماه یک بار واکسن یادآور نیوکاسل مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در اسرائیل استفاده از واکسن زنده (لاسوتا به طریقه اسپری چشمی) همراه با واکسن کشته شده نتایج مطلوبی به همراه داشته است.طبق یک تحقیق انجام یافته در آفریقای جنوبی به منظور ایجاد عفونت تجربی نیوکاسل در شتر مرغ های کشتاری واکسینه شده و واکسینه نشده، ده قطعه شتر مرغ واکسینه شده با واکسن های استاندارد نیوکاسل طیور، (لاسوتا) و ده قطعه شترمرغ واکسینه نشده از طرق داخل نای، چشمی و بینی مورد تلقیح ویروس حاد نیوکاسل تحت شرایط محیطی کنترل شده قرار گرفتند. تمام شترمرغ های واکسینه نشده علائم درمانگاهی بیماری(بخصوص علائم تنفسی) را نشان دادند در حالی که هیچ یک از شترمرغ های واکسینه شده هیچ گونه علائم درمانگاهی از خود نشان ندادند. این تحقیق نقش محافظتی واکسن نیوکاسل را به خوبی نشان داده است.میزان ایمنی گله بایستی از طریق نمونه گیری منظم خون و آزمون های سرولوژیک مورد ارزیابی قرار گیرد. آزمون های سرولوژیک HI و الیزا (Elisa) بطور رایج مورد استفاده قرار می گیرند. طی یک مطالعه در آفریقای جنوبی بر روی سرم های تهیه شده از شتر مرغ های گروه ویروس نیوکاسل مثبت و گروه کنترل ویروس نیوکاسل منفی به منظور تعیین پادتن های ایجاد شده علیه بیماری نیوکاسل در شترمرغ ها با استفاده از روش الیزای غیر مستقیم و HI مشخص شده استکه روش الیزا از جهت حساسیت و ویژگی نسبت به روش HI ارجح می باشد. مقایسه نتایج این روش بر روی سرم های مثبت نیوکاسل که در طیف بسیار ضعیف تا بسیار قوی قرار داشتند مشخص کرد که روش الیزا حداقل 10 بار حساس تر از روش HI در تعیین مقادیر کم پادتن های نیوکاسل در شتر مرغ عمل می کند.همچنین روش الیزا دارای این مزیت است که سرم را می توان با یک بار رقیق نمودن بکار برد در حالی که روش HI نیازمند تهیه چندین رقت و تعیین تیتر می باشد.در مطالعه دیگری که در هلند انجام یافته است 211 نمونه سرم شترمرغ از مزارع پرورش شترمرغ هلند و سوئد جمع آوری شده و جهت تعیین پادتن ها اختصاصی بیماری نیوکاسل آزمون های نوترالیزاسیون ویروس (Virus neutralization test)، ممانعت از جمع شدن گلبول قرمز(heamagglutination inhibinon test HI) و پادتن های مونوکلونال اختصاصی پارامسکوویروس طیور سروتیپ1 (PMNV.1) بلوکه کننده الیزا (b-Elisa) که اخیرا ایجاد و توسعه یافته است، در مورد آنها به مرحله اجرا در آمد. آزمون نوترالیزاسیون ویروس به عنوان آزمون مرجع جهت برآورد حساسیت و ویژگی آزمون های b-Elisa و HI مورد استفاده قرار گرفت. از 211 نمونه سرم 140 نمونه دارای پادتن های اختصاصی نوترالیزاه کننده بودند. 130 نمونه از نظر آزمون HI و 220 نمونه از نظر آزمون B-Elisa مثبت بودند. حساسیت، ویژگی و دقت پیشگویی آزمون های b-Elisa و HI نسبت به آزمون نوترالیزاسیون ویروس مشابه بودند. سازگاری و توافق خوبی بین آزمون های b-Elisa و HI وجود داشت و این مطلب نشان می دهد که این دو روش را بجای هم می توان مورد استفاده قرار داد.ضرورت استفاده از واکسن های رایج طیور و به طریقه صحیح به گله داران بایستی تفهیم شود. درمانی برای این بیماری در نظر گرفته نمی شود.